Co wybrać: powietrzną pompę ciepła czy gruntową?

Pierwszą podpowiedzią jest budżet, ponieważ gruntowa pompa ciepła – zwana solankową - wymaga wykonania dolnego źródła – odwiertów, których wykonanie sprawia, że koszt inwestycji w takie ogrzewanie jest wyższy. Odwierty pionowe o głębokości do 100 metrów - zwykle dwa lub trzy - to koszt minimum 20 tys. zł. Takie dolne źródło nazywamy kolektorem – może on być pionowy lub poziomy. Czy będziemy mieli miejsce na działce i czy nie szkoda już urządzonego ogrodu? Przy większej ilości odwiertów na terenie musi znaleźć się też studzienka z rozdzielaczami. Jeśli te ograniczenia nie są przeszkodą, to zaczynamy mówić o korzyściach z gruntowej pompy. Urządzenie pozyskuje ciepło ze stabilnego dolnego źródła. Grunt poza strefą przemarzania ma temperaturę od 2 do 10^oC. Stabilne źródło zapewnia dużą efektywność pompy ciepła – jest to urządzenie wydajniejsze niż powietrzna pompa ciepła - nawet o jedną trzecią. Na przykład solankowa pompa ciepła Viessmann Vitocal 300-G ma wartość SCOP (mówiąca o tym, ile mocy cieplnej uzyska się z jednej jednostki mocy energii - średnio w ciągu roku) na poziomie 5,3. To znakomity wynik!

Powietrzna pompa ciepła

Pracuje w o wiele trudniejszych warunkach, ponieważ dolne źródło to… powietrze, które może mieć i -25^oC, i +35^oC. Wydajność pompy ciepła spada wraz ze spadkiem temperatury, aż poniżej punktu biwalentnego zaczyna wspomagać się grzałką elektryczną, a przy deklarowanej temperaturze minimalnej pracy urządzenia, na przykład -25oC proces odzyskiwania ciepła z powietrza ustaje.  

Czy powietrzna pompa ciepła jest w opozycji do gruntowej? Czy jest gorszym wyborem? Zdecydowanie nie! Właściwie dobrana również ogrzeje budynek, także w silne mrozy, jest też w stanie dostarczyć czynnik grzewczy o bardzo wysokiej temperaturze, a myślimy tu o monoblokowej pompie propanowej.

Warto też dodać, że na przykład średnia temperatura dla Warszawy to około +7^oC. Dni mroźnych jest niewiele, a te z ekstremalnym mrozem można liczyć raczej w godzinach. Tak naprawdę pompa ciepła przez większość sezonu grzewczego robi to, co „lubi” najbardziej – podtrzymuje ustaloną temperaturę w budynku, pracując w temperaturze około zera na zewnątrz.

Wiele też zależy od użytkownika. Zmuszanie pompy ciepła do wyczynów, do nagłego podnoszenia temperatury wewnątrz, zmiany temperatury dzień-noc - to generowanie wyższego zużycia energii, ponieważ pompa ciepła zacznie włączać grzałki, by szybko podnieść temperaturę.  

Która pompa cichsza?

Jeszcze jedna istotna różnica to głośność na zewnątrz budynku. Pompa gruntowa jest bezgłośna, ponieważ nie ma jednostki zewnętrznej. Pompa ciepła powietrzna ma jednostkę zewnętrzną z wentylatorem, który chociaż cichy, jest jakimś ograniczeniem.

Wewnątrz kotłowni jest remis. Pracująca jednostka wewnętrzna nie jest głośniejsza niż lodówka. Na przykład pompa gruntowa Viessmann Vitocal 333-G generuje do 41 dB, pompa gruntowa Viessmann Vitocal 300-G – szumi do maksymalnie 38 dB. Dla porównania lodówki generują hałas od 39 do 43 dB.

Bezobsługowość

Remis jest także w kategorii bezobsługowość. Właściciel domu szybko zapomina, że ma w domu pompę ciepła – tak niezawodnym i bezobsługowym urządzeniem jest i gruntowa, i powietrzna pompa ciepła. (Raz roku jednak warto sobie przypomnieć, że koniecznie trzeba wezwać serwisanta na przegląd).

Chłodzenie

I jeszcze jeden bonus: w pompach ciepła powietrze-woda można odwrócić obieg czynnika chłodniczego – zamiast oddawać ciepło do instalacji, będzie oddawała je na zewnątrz budynku – jak lodówka. Krążąca w ogrzewaniu podłogowym lub w klimakonwektorze schłodzona w ten sposób woda, obniży temperaturę wnętrza domu. Pompa gruntowa realizuje tę funkcję jeszcze prościej, nawet bez udziału sprężarki – wystarczy, by krążył czynnik grzewczy schłodzony chłodem z podziemnego kolektora.